حضرت امام حسن عسكري(ع) پس از بيست و هشت سال زندگي و شش سال امامت در هشتم ربيع الاول سال ۲۶۰ هجري در شهر سامرا و به دست معتمد عباسي به شهادت رسيد و در كنار مرقد مطهر پدر بزرگوار خويش مدفون گرديد. آن حضرت، همواره تحت نظر و در زندانهاي طاغوتهاي عصر خود بود و سرانجام با زهر جفا، شهيد شد. امام حسن عسكري(ع) با همهي اختناق و محدوديتهاي زمان توانست به بهترين وجه و در حد امكان، فشردگي مبارزه درمقابل ستمگران و حكام جور را حفظ كرده و اين نهضت نهفته را هدايت نمايد. آن حضرت، قطب دايرهي مبارزه بود و ديگران بر اطراف او دور ميزدند. دوست ودشمن ميدانستند كه امام و پيروانِ او، خلافت ناحقِّ عباسي را قبول ندارند و طرفدار حكومت واقعي و نجات دهندهي اسلامند. امام حسن عسكري، با وجود همهي فشارهاي دستگاهِ جور عباسي و كنترلها و مراقبتهاي بيوقفهي دولت مركزي، يك سلسله فعاليتهاي سياسي و اجتماعي و علمي در جهت حفظ اسلام و مبارزه با افكار ضداسلامي انجام داد كه بدينگونه قابل ذكرند: كوششهاي علمي در دفاع از آيين اسلام و ردّ اشكالها و شُبهاتِ مخالفان و نيز تبيينِ انديشهي صحيح اسلامي؛ ايجاد شبكهي ارتباطي با شيعيانِ مناطق مختلف از طريق تعيين نمايندگان و اعزام پيكها و ارسال پيامها؛ فعاليتهاي سِرّي سياسي به رغم كنترلهاي حكومت عباسي؛ حمايت و پشتيباني مالي از شيعيان، به ويژه يارانِ خاصِّ خود؛ تقويت و توجيه سياسيِ رجال و عناصرِ مهمّ شيعه در برابر مشكلات؛ استفادهي گسترده از آگاهي غيبي براي جلب منكران امامت و دلگرم كردن شيعيان؛ آماده سازي شيعيان براي دوران غيبت فرزند خود، امام مهدي (عج).
منبع : برنامه روزشمار تاريخ ازمركز پژوهشهاي صدا و سيما
آیات و روایات متناسب :
شهادت امام حسن عسكري عليه السلام
ابن أثير :
أمّا الحَسَنُ بنُ عَليٍّ العَسكَرِيّعليه السلام فَقَد كانَت أخلاقُهُ كَأخلاقِ رَسولِ اللَّهِصلي الله عليه وآله
خلق و خوي امام حسن عسكريعليه السلام همچون خلق و خوي رسول خدا بود
الخرائج و الجرائح ، ج ۲ ، ص ۹۰۱ .
امام مهدي عليه السلام :
كان [الإمامُ العَسكَريعليه السلام] نُوراً ساطِعاً و قَمَراً زاهِراً اختارَ اللَّهُ لَهُ ما عِندَهُ فَمَضي عَلي مِنهاجِ آبائِهِ حَذوَ النَّعلِ بِالنَّعلِ
او نوري فروزان و ماهي درخشان بود كه خداوند آنچه را نزد خود بود براي او برگزيد . او راه و روش پدران بزرگوار خود را گام به گام دنبال كرد تا رحلت فرمود
بحار الأنوار ، ج ۵۳ ، ص ۱۹۱ .
سخنان برگزيده
امام عسكري عليه السلام :
خَصلَتانِ لَيسَ فَوقَهُما شَيءٌ : الإيمانُ بِاللَّهِ و نَفعُ الإخوانِ
دو خصلت است كه بالاتر از آنها چيزي نيست : ايمان به خدا و سود رساندن به برادران
بحار الأنوار ، ج ۷۸ ، ص ۳۷۴ .
امام عسكري علیه السلام :
جُعِلَتِ الخَبائِثُ في بَيتٍ و جُعِلَ مِفتاحُهُ الكِذبَ
همه پليديها را در خانهاي نهادند و كليد آن دروغ است
ميزان الحكمه ، ح ۱۷۴۱۰ .
امام عسكري عليه السلام :
إتَّقُوا اللَّهَ و كُونوا لَنا زَيناً و لاتَكوُنوا عَلَينا شَيناً
تقواي الهي پيشه كنيد و مايه زينت ما باشيد ، نه مايه سرشكستگي ما
بحار الأنوار ، ج ۷۸ ، ص ۳۷۲ .
امام عسكري عليه السلام :
خَيرُ إخوانِكَ مَن نَسِي ذَنبَكَ و ذَكَرَ إحسانَكَ إلَيهِ
بهترين برادر تو كسي است كه خطايت را فراموش كند و احسان تو را به خود ، به ياد آورد